Cách căn chỉnh nhanh chậm đồng hồ cơ chuẩn xác, dễ dàng

Nếu bạn nhận thấy chiếc đồng hồ cơ yêu thích của mình chạy nhanh hoặc chậm hơn bình thường, đừng vội hoang mang. Đây là một hiện tượng phổ biến và có thể điều chỉnh để đảm bảo độ chính xác cao hơn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về sai số đồng hồ cơ, nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và cách chỉnh nhanh chậm đồng hồ cơ một cách an toàn.

Sai số đồng hồ cơ là gì, bao nhiêu là bình thường?

Không có chiếc đồng hồ cơ nào đạt độ chính xác tuyệt đối, ngay cả những mẫu cao cấp. Sai số đồng hồ cơ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chất lượng bộ máy, tần số dao động và tiêu chuẩn kiểm định.

Đối với những mẫu đồng hồ đạt chứng nhận Chronometer (COSC), mức sai số tiêu chuẩn dao động từ -4 đến +6 giây/ngày. Các mẫu như Rolex Datejust, Omega Seamaster Aqua Terra hay Breitling Navitimer đều được chứng nhận COSC, đảm bảo độ chính xác cao trong điều kiện sử dụng thực tế.

Những mẫu đồng hồ cơ phổ thông có mức sai số lớn hơn, thường nằm trong khoảng -10 đến +30 giây/ngày. Chẳng hạn, các dòng sử dụng máy Seiko NH35, Miyota 8215 hoặc ETA 2824-2 phiên bản tiêu chuẩn thường có sai số dao động trong mức này, tùy vào cách sử dụng và bảo dưỡng.

Một số bộ máy sản xuất tại Trung Quốc hoặc các dòng máy cơ bản có thể có sai số từ -20 đến +40 giây/ngày. Các mẫu sử dụng máy như Seagull ST16, DG2813 hay Peacock SL6601 có thể có độ chính xác kém hơn nếu chưa được điều chỉnh kỹ lưỡng.

Ngoài COSC, một số tiêu chuẩn khác như METAS của Omega, Superlative Chronometer của Rolex hay Geneva Seal của Patek Philippe còn yêu cầu độ chính xác khắt khe hơn. 

Ví dụ, đồng hồ Omega Master Chronometer phải đảm bảo sai số trong khoảng 0 đến +5 giây/ngày, còn Rolex cam kết sai số -2 đến +2 giây/ngày sau khi tinh chỉnh.

Nếu đồng hồ của bạn có sai số nằm trong mức cho phép theo tiêu chuẩn của bộ máy, đó là hiện tượng bình thường. Tuy nhiên, nếu sai số ngày càng lớn hoặc vượt quá mức tiêu chuẩn, bạn nên kiểm tra và chỉnh nhanh chậm đồng hồ cơ đảm bảo ổn định.

Vì sao đồng hồ cơ chạy nhanh hoặc chậm?

Sai số của đồng hồ cơ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó phổ biến nhất là nhiệt độ, nhiễm từ, va đập và tình trạng bảo dưỡng. Hiểu rõ những nguyên nhân đồng hồ cơ chạy sai giờ này sẽ giúp bạn bảo quản và sử dụng đồng hồ hiệu quả hơn.

1. Ảnh hưởng của nhiệt độ đến sai số đồng hồ

Nhiệt độ môi trường tác động trực tiếp đến bộ máy cơ học của đồng hồ. Khi nhiệt độ tăng cao, kim loại trong bộ máy, đặc biệt là dây tóc (hairspring), có thể giãn nở. Điều này làm thay đổi độ dài của dây tóc, dẫn đến tần số dao động của bánh xe cân bằng (balance wheel) tăng lên, khiến đồng hồ chạy nhanh hơn. Ngược lại, khi nhiệt độ giảm, dây tóc co lại, tần số dao động giảm, dẫn đến đồng hồ chạy chậm hơn.

Ngoài ra, dầu bôi trơn trong bộ máy cũng bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ. Ở nhiệt độ cao, dầu có thể trở nên loãng, làm giảm ma sát giữa các linh kiện, đôi khi gây trượt bánh răng và khiến đồng hồ chạy nhanh hơn. Ngược lại, ở nhiệt độ quá thấp, dầu có thể đặc lại, làm tăng ma sát và làm chậm chuyển động của bộ máy.

Một số thương hiệu cao cấp đã khắc phục vấn đề này bằng cách sử dụng dây tóc kháng nhiệt như dây tóc silicon (Silicon Balance Spring) trên các mẫu Omega Master Chronometer, Rolex Syloxi, Patek Philippe Spiromax, giúp giảm thiểu ảnh hưởng của nhiệt độ đến độ chính xác. Ngoài ra, một số bộ máy sử dụng hợp kim đặc biệt như Nivarox hoặc Parachrom Bleu (Rolex) cũng có khả năng kháng nhiệt tốt hơn so với dây tóc thép thông thường.

2. Ảnh hưởng của nhiễm từ

Nhiễm từ là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến đồng hồ cơ chạy sai. Khi tiếp xúc với từ trường mạnh từ điện thoại, máy tính, loa, cửa từ hoặc thiết bị điện tử khác, các linh kiện kim loại trong bộ máy, đặc biệt là dây tóc, có thể bị nhiễm từ. Khi dây tóc bị nhiễm từ, các vòng dây có thể dính vào nhau, làm thay đổi biên độ dao động của bánh xe cân bằng, khiến đồng hồ chạy nhanh hoặc chạy không ổn định.

Một cách kiểm tra nhiễm từ đơn giản là đặt đồng hồ gần la bàn. Nếu kim la bàn dao động bất thường, có khả năng đồng hồ đã bị nhiễm từ. Tuy nhiên, phương pháp này không phải lúc nào cũng chính xác, đặc biệt với những mẫu đồng hồ có vỏ chống nhiễm từ tốt như Rolex Milgauss (kháng từ 1.000 Gauss), Omega Seamaster Aqua Terra Master Chronometer (kháng từ trên 15.000 Gauss), IWC Ingenieur.

Nếu nghi ngờ đồng hồ bị nhiễm từ, tốt nhất nên kiểm tra bằng máy đo chuyên dụng tại các trung tâm sửa chữa. Việc khử từ có thể thực hiện dễ dàng bằng máy khử từ (demagnetizer), giúp đồng hồ khôi phục độ chính xác ban đầu.

3. Ảnh hưởng của va đập mạnh

Va đập là một trong những nguyên nhân chính gây sai số lớn ở đồng hồ cơ. Khi đồng hồ bị rơi hoặc chịu tác động mạnh, các bộ phận bên trong có thể bị ảnh hưởng:

• Bánh xe cân bằng có thể bị lệch tâm hoặc thay đổi biên độ dao động, làm mất độ chính xác.
• Trục bánh xe cân bằng có thể bị cong nhẹ, dẫn đến dao động bất thường.
• Hệ thống chống sốc (shock absorber) như Incabloc, KIF hay Paraflex (Rolex) có thể bị tổn hại, làm giảm khả năng hấp thụ lực va đập và khiến đồng hồ nhạy cảm hơn với các tác động sau này.

Để giảm thiểu ảnh hưởng của va đập, các thương hiệu đồng hồ cao cấp thường trang bị hệ thống chống sốc tiên tiến. Ví dụ, Rolex sử dụng Paraflex, Omega sử dụng Nivachoc, còn ETA phổ biến với Incabloc, giúp đồng hồ bền bỉ hơn trong điều kiện sử dụng hàng ngày.

4. Ảnh hưởng của việc bảo dưỡng không đúng cách

Dầu bôi trơn trong bộ máy đồng hồ cơ có tuổi thọ giới hạn và cần được thay thế định kỳ để đảm bảo bộ máy hoạt động trơn tru. Nếu không bảo dưỡng đúng hạn (thường từ 3-5 năm tùy theo hãng sản xuất), dầu có thể bị khô hoặc biến chất, làm tăng ma sát giữa các linh kiện, dẫn đến sai số lớn hơn.

Ngoài ra, bụi bẩn tích tụ trong bộ máy cũng có thể gây ảnh hưởng đến hoạt động của bánh răng và bộ thoát (escapement), làm đồng hồ chạy không ổn định. Khi đồng hồ có dấu hiệu sai số lớn hoặc chạy không đều, đây có thể là dấu hiệu cần kiểm tra và bảo dưỡng.

Cách kiểm tra và chỉnh nhanh chậm đồng hồ cơ

Độ chính xác của đồng hồ cơ có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, và trước khi tiến hành điều chỉnh, bạn cần kiểm tra chính xác nguyên nhân gây sai số. Dưới đây là hướng dẫn kiểm tra và căn chỉnh đồng hồ cơ một cách chuyên nghiệp, đảm bảo an toàn và hiệu quả nhất.

1. Kiểm tra sai số đồng hồ cơ

Trước khi điều chỉnh, việc xác định sai số thực tế là rất quan trọng. Bạn có thể kiểm tra bằng hai phương pháp:

• Kiểm tra bằng ứng dụng điện thoại như Toolwatch, WatchCheck cho phép đo sai số bằng cách ghi nhận thời gian thực của đồng hồ trong 24 giờ. Tuy nhiên, phương pháp này có độ chính xác hạn chế vì bị ảnh hưởng bởi tư thế đặt đồng hồ và không thể phân tích sâu tình trạng bộ máy.
• Kiểm tra bằng máy đo sai số (Timegrapher). Đây là công cụ chuyên dụng giúp đo chính xác các thông số quan trọng:
  • Rate (sai số): Xác định đồng hồ chạy nhanh hay chậm (tính theo giây/ngày).
  • Amplitude (biên độ dao động): Đánh giá năng lượng truyền từ dây cót đến bánh xe cân bằng, biên độ thấp (<200°) có thể do dầu khô hoặc bộ thoát có vấn đề.
  • Beat Error (độ lệch nhịp): Nếu chỉ số này cao (>1.0ms), có thể bộ thoát hoặc dây tóc bị lệch, cần hiệu chỉnh chuyên sâu.

Lưu ý: Khi kiểm tra, đồng hồ nên được đo ở nhiều tư thế khác nhau (mặt số hướng lên, xuống, cạnh trái, cạnh phải…) để đánh giá độ ổn định tổng thể.

2. Hướng dẫn chỉnh nhanh chậm đồng hồ cơ bằng cần gạt điều chỉnh (Regulator)

Không phải tất cả đồng hồ cơ đều có cần gạt điều chỉnh. Một số bộ máy hiện đại như Rolex (Microstella), Omega Co-Axial, Grand Seiko Spring Drive không sử dụng cần gạt mà điều chỉnh tần số dao động bằng vít tinh chỉnh hoặc hệ thống khác. Vì vậy, trước khi thực hiện chỉnh nhanh chậm đồng hồ cơ, cần kiểm tra xem cấu tạo đồng hồ cơ có hỗ trợ điều chỉnh bằng phương pháp này hay không.

Các bộ máy có cần gạt điều chỉnh phổ biến như ETA 2824-2, Sellita SW200, Miyota 8215, Seiko NH35…

Các bước thực hiện căn chỉnh nhanh chậm đồng hồ cơ:

1. Chuẩn bị dụng cụ: Dụng cụ mở nắp lưng, kính lúp, nhíp hoặc tua vít nhỏ chuyên dụng.
2. Mở nắp lưng đồng hồ: Cẩn thận để tránh làm trầy xước hoặc ảnh hưởng đến gioăng chống nước.
3. Xác định cần gạt điều chỉnh:
   • Thường có ký hiệu “+” (tăng tốc) và “-” (giảm tốc).
   • Dịch chuyển về phía “+” nếu đồng hồ chạy chậm, dịch chuyển về “-” nếu chạy nhanh.
4. Chỉnh với bước nhỏ: Mỗi lần chỉ nên chỉnh <0.5mm, tránh thay đổi đột ngột làm mất ổn định bộ dao động.
5. Đóng nắp lưng và kiểm tra lại: Đo sai số trên Timegrapher trong 24 giờ tiếp theo để đánh giá hiệu quả.

Cảnh báo:

• Nếu không có kinh nghiệm, không nên tự chỉnh vì có thể làm hỏng dây tóc hoặc ảnh hưởng đến bộ máy.
• Nếu đồng hồ có cấu trúc điều chỉnh bằng vít (như Rolex Microstella hoặc Omega Co-Axial), việc tự chỉnh tại nhà là không khả thi và cần đến thợ chuyên nghiệp.

Nếu sau khi chỉnh, sai số vẫn lớn hoặc có dấu hiệu bất thường, rất có thể đồng hồ đang gặp vấn đề nghiêm trọng hơn. Nếu không chắc chắn về kỹ thuật, bạn nên mang đồng hồ đến trung tâm sửa chữa uy tín để đảm bảo an toàn. Việc tự chỉnh sai có thể gây hỏng bộ máy và làm tăng chi phí sửa chữa về sau.

Khi nào nên đưa đồng hồ đến trung tâm sửa chữa?

Dù có thể tự chỉnh tại nhà, nhưng trong một số trường hợp, bạn cần đến sự can thiệp của chuyên gia. Nếu đồng hồ của bạn chạy nhanh hoặc chậm quá 20 giây/ngày, có dấu hiệu va đập mạnh, vào nước hoặc nhiễm từ nghiêm trọng, thì tốt nhất nên mang đến trung tâm sửa chữa đồng hồ uy tín. Việc tự chỉnh không đúng cách có thể làm hỏng bộ máy, khiến giá sửa đồng hồ cơ cao hơn.

Dịch vụ căn chỉnh đồng hồ cơ chuyên nghiệp tại Alowatch

Nếu bạn không chắc chắn về cách chỉnh nhanh chậm đồng hồ cơ hoặc muốn đảm bảo độ chính xác cao nhất, Alowatch cung cấp dịch vụ căn chỉnh nhanh chậm đồng hồ cơ chuyên nghiệp với máy đo sai số hiện đại. Kỹ thuật viên tại Alowatch có nhiều năm kinh nghiệm trong việc sửa chữa và hiệu chỉnh đồng hồ cao cấp, giúp bạn khôi phục độ chính xác tối ưu nhất.

Chi phí căn chỉnh dao động từ 100.000đ trở lên, tùy vào thương hiệu và tình trạng đồng hồ. Ngoài ra, Alowatch còn cung cấp dịch vụ bảo dưỡng đồng hồ định kỳ giúp đồng hồ của bạn hoạt động bền bỉ và ổn định hơn.

Alowatch – Địa chỉ bảo hành, sửa đồng hồ chính hãng

Thời gian làm việc 8h30 sáng đến 19h tối

Hotline: 0886823999/zalo support 24/7

👉 Chi nhánh Đống Đa: 114 Nguyễn Lương Bằng, Đống Đa, Hà Nội(Maps chỉ đường: https://bit.ly/3mHTZXf) – Điện thoại: 0969126500/zalo

👉 Chi nhánh Cầu Giấy: 52 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội(Maps chỉ đường: https://bit.ly/3pkmo7h) và 150C Trần Duy Hưng, Cầu Giấy, Hà Nội(Maps chỉ đường: https://bit.ly/34FGdkV) – Điện thoại: 0933150500

👉 Chi nhánh Thanh Xuân: 256 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân Trung, Hà Nội(Maps chỉ đường: https://bit.ly/3nMRofW) – Điện thoại: 0969166500/zalo

👉 Chi nhánh Hai Bà Trưng: 190 Bà Triệu, Hai Bà Trưng, Hà Nội(Maps chỉ đường: https://bit.ly/3Ja0RbG) – Điện thoại: 0969226500/zalo

👉 Chi nhánh Ba Đình: 08 Kim Mã, Ba Đình, Hà Nội(Đối diện Bến xe Kim Mã, Maps chỉ đường: https://s.pro.vn/1haM) – Điện thoại: 0921193838/zalo

Chỉnh nhanh chậm đồng hồ cơ là một kỹ thuật quan trọng để đảm bảo độ chính xác trong quá trình sử dụng. Nếu sai số trong mức cho phép, bạn không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, khi đồng hồ chạy sai quá nhiều, hãy cân nhắc tự kiểm tra hoặc mang đến trung tâm sửa chữa uy tín.

Nếu bạn cần hỗ trợ chuyên nghiệp, Alowatch luôn sẵn sàng giúp bạn căn chỉnh đồng hồ chính xác và tối ưu nhất!